Bij Brink werken we elke dag aan dit soort complexe, maatschappelijke vraagstukken. We stellen onszelf steeds weer de vraag: hoe komen we samen verder? Hét geheime ingrediënt: tegenstrijdige belangen zijn er al genoeg, de echte doorbraken komen er alleen als je zoekt naar een gemeenschappelijk verlangen.
In gesprek met onze collega’s over verbinding zoeken in een complexe en snel veranderende wereld van gebiedsontwikkeling.
Van botsende belangen naar gedeelde ambities
Verschillende partijen komen eerder tot elkaar als het niet alleen over euro’s gaat, maar over de maatschappelijke waarde. Dat is de ervaring van Christiaan Hanse, adviseur gebiedsontwikkeling bij Brink. “Een woningproject draait uiteindelijk niet alleen om het bouwen van huizen, maar om het creëren van plekken waar mensen gelukkig en gezond kunnen leven, en waar ruimte is voor biodiversiteit. Daarom betrekken we bewoners en andere belanghebbenden zoals natuurorganisaties al vroeg bij projecten. Zo bouw je samen aan ambities die breed gedragen worden.”
Uitzoomen en perspectief kantelen
Als adviseur helpt het ook om soms afstand nemen, om te zien wat er wél mogelijk is. Zeker bij complexe vraagstukken die onmogelijk lijken, aldus Christiaan: “We hebben onlangs een scenario-analyse gemaakt voor de ontwikkeling van bedrijventerreinen in een gemeente. Door verder te kijken dan alleen het gebied zelf, zie je hoe het zich verhoudt tot de omgeving. Dan blijkt soms iets wat op gebiedsniveau weinig waarde lijkt te hebben, regionaal juist van grote betekenis is. Zo’n integrale blik maakt besluitvorming niet meteen eenvoudiger, maar zorgt er wel voor dat je alle belangen goed in beeld hebt. Dat is ook een rol die we als Brink vaak hebben: op een andere manier naar een complexe uitdaging kijken, de juiste partijen betrekken en hun belangen inzichtelijk maken. Zo helpen we gemeenten om betere keuzes te maken voor toekomstige ontwikkelingen.”
“Het kan ook helpen om het perspectief te kantelen”, vult Helen Amerika aan. Als procesmanager bij Brink helpt zij overheden scherpe keuzes te maken en zo ogenschijnlijk onmogelijke ambities waar te maken. “Zo helpen we een opdrachtgever met plannen voor de ontwikkeling van een enorm groot gebouw, met een stadspark. In eerste instantie lukte het maar niet om daar de juiste partijen voor te vinden. Toen we voorstelden om het project te benaderen als gebiedsontwikkeling, vanwege de grootte en complexiteit, bleek er ineens veel meer mogelijk.”
Complexiteit komt bovendrijven wanneer ambities aanbestedingen worden
De complexiteit wordt vaak extra zichtbaar bij aanbestedingen, vertelt Floris van der Want, die namens Brink opdrachtgevers adviseert over financiën, aanbestedingen en contracten bij complexe projecten. Dat ondervond hij onlangs nog in een project waarin een ruimtelijk kader moest worden opgesteld voor een gemeente. “We hebben eerst alle eisen en ambities verzameld en op een rijtje gezet. De gemeente wilde het bestaand aandeel groen behouden. Tegelijkertijd lag er ook een ambitie om te verdichten. We zien bij gebiedsontwikkeling vaak dat allerlei beleidsdoelen samenkomen: van woningbouw tot klimaatmaatregelen.”
Snel veranderende omstandigheden
Alsof dat nog niet complex genoeg is, verandert de realiteit zo snel, dat plannen van vandaag morgen misschien al niet meer realistisch zijn. Floris: “Je hebt vaak te maken met voortschrijdende inzichten in gebiedsontwikkeling. Als je denkt een business case rond te hebben, dan verandert er weer iets waardoor het er toch ineens minder rooskleurig uitziet.”
“En dan hebben we het nog niet gehad over de politieke realiteit” vult Helen aan. “Als de gemeenteraadsverkiezingen eraan komen, zoals nu het geval is, dan zijn wethouders er extra op gebrand om successen te boeken. Dan krijg je bijvoorbeeld de vraag: kunnen we niet nog even snel die visie vaststellen? Soms moet je dan ook kunnen zeggen: nee, dat is niet mogelijk. Ondanks dat het je rol is om de kortst mogelijke route te zoeken om plannen gerealiseerd te krijgen.”
Project- en procesmanagers maken het verschil
De opgaven in gebiedsontwikkeling zijn complex, dus is het niet zo vreemd dat er veel verschillende rollen betrokken zijn. Projectmanagers en procesmanagers spelen allebei een bijzondere, centrale rol, aldus Helen: “Een projectmanager stuurt op inhoud en brengt een gebiedsontwikkeling van eerste paal tot oplevering. Procesmanagers zijn juist strategisch betrokken en helpen keuzes maken en onderbouwen. Waar projectmanagers binnen bepaalde kaders werken, kunnen procesmanagers die kaders juist ter discussie stellen.” Beide rollen hebben een aantal eigenschappen gemeen: “Kunnen schakelen tussen verschillende belangen is essentieel, omdat je met veel stakeholders te maken hebt. Ook moet je verstand hebben van ruimtelijke ontwikkeling, zoals het opstellen van een omgevingsplan en het maken van een grondexploitatie.”
Floris: “Het is echt zo dat geen dag hetzelfde is. Je leert elke dag weer wat anders. Gebiedsontwikkeling is een ervaringsvak; projecten duren al gauw tien jaar van start tot finish. Daarom hebben we bij Brink een open cultuur waarin we veel van elkaar kunnen leren en dus als professionals snel kunnen groeien.”
Het allermooiste onderdeel van dit vak is misschien nog wel de concrete bijdrage die je levert aan een mooier, toekomstbestendig Nederland, aldus Helen: “We zitten echt wel in een complexe wereld met veel uitdagingen, de ene crisis volgt de andere op, we zitten in een landbouwtransitie, energietransitie en mobiliteitstransitie. Probeer dan nog maar eens iets voor elkaar te krijgen. Als dat lukt, is dat fantastisch. En het mooiste is dat je het resultaat van je werk ook echt kunt zien. Ik kan met mijn kinderen langs een woonwijk rijden en zeggen: ‘daar ben ik bij betrokken geweest’.
Bouw jij mee aan de leefomgeving van morgen?
Werken aan ruimtelijke ontwikkeling vraagt om mensen die verbinden, plannen waarmaken en met hart voor mens en omgeving bouwen aan een leefbare toekomst. Precies daarom bouwen we bij Brink niet alleen aan de toekomst van gebieden, maar ook aan onze eigen organisatie – met een nieuw team dat zich volledig toelegt op het begeleiden van gebiedsontwikkelingsopgaven.
Heb jij ervaring in gebiedsontwikkeling en neem je initiatief? Dan krijg je bij ons de ruimte om dat te laten zien. Vanuit inhoud en met impact, voor projecten die er écht toe doen.
Sluit één van de volgende vacatures aan bij jouw ambitie? Dan horen we graag van je!